Nếu bạn cầm một vật thể được in 3D trong tay, liệu bạn có thể tự tin xác định chính xác máy in 3D nào đã tạo ra nó? Đối với hầu hết chúng ta, điều này gần như không thể. Tuy nhiên, một khám phá đột phá trong lĩnh vực công nghệ in 3D đã chứng minh rằng mỗi bản in mang một “dấu vân tay” riêng biệt, cho phép truy tìm nguồn gốc từ chính chiếc máy đã sản xuất ra nó, ngay cả khi đó là các máy cùng một mẫu mã.
Các nhà nghiên cứu Đại học Illinois khám phá “dấu vân tay” máy in 3D có thể nhận diện thiết bị cụ thể
Các nhà nghiên cứu tại Đại học Illinois, Urbana-Champaign, dẫn đầu bởi Giáo sư Bill King từ khoa Khoa học và Kỹ thuật Cơ khí, đã tìm ra một phương pháp đáng tin cậy để đối chiếu một bản in 3D với chiếc máy đã tạo ra nó. Dựa trên phát hiện này, họ đã phát triển một hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) có khả năng phân tích và nhận diện chính xác máy in đã sản xuất từng linh kiện.
Để xây dựng mô hình AI này, nhóm nghiên cứu đã cung cấp cho nó 9.192 bức ảnh của các bộ phận được in trên 21 chiếc máy khác nhau, thuộc sáu thương hiệu và sử dụng bốn quy trình chế tạo riêng biệt. Khi được cấp một hình ảnh chỉ rộng một milimet vuông của một bộ phận đã in, hệ thống AI đã thành công trong việc xác định đúng chiếc máy đã tạo ra nó với độ chính xác ấn tượng lên đến 98%.
Vật thể được in 3D đang được một bàn tay cầm nắm, minh họa cho "dấu vân tay" độc đáo của từng máy in 3D
Giáo sư King bày tỏ sự ngạc nhiên về khả năng hoạt động của công nghệ này: “Chúng tôi vẫn ngạc nhiên khi điều này thực sự hiệu quả: chúng tôi có thể in cùng một thiết kế bộ phận trên hai máy giống hệt nhau – cùng mẫu, cùng cài đặt quy trình, cùng vật liệu – nhưng mỗi máy vẫn để lại một ‘dấu vân tay’ độc đáo mà mô hình AI có thể truy ngược lại chiếc máy đó.” Ông cũng nhấn mạnh rằng điều này cho phép xác định chính xác “nơi và cách một sản phẩm được tạo ra”, tăng cường khả năng kiểm soát chất lượng và sự minh bạch trong chuỗi cung ứng.
King tin rằng công nghệ này có thể được phát triển hơn nữa, với khả năng AI đưa ra kết quả chính xác chỉ sau 10 lần quét các bộ phận được in từ một máy. Nghiên cứu này mở ra tiềm năng to lớn trong việc cải thiện quy trình sản xuất quy mô lớn. Nếu một sản phẩm có chất lượng kém, công nghệ này cho phép các nhà sản xuất nhanh chóng truy xuất nguồn gốc bản in 3D về đúng chiếc máy đã tạo ra nó, giúp dễ dàng nhận diện và loại bỏ “những mắt xích kém chất lượng” trong chuỗi sản xuất.
Khám phá về “dấu vân tay” độc đáo của máy in 3D và khả năng nhận diện bằng AI không chỉ là một bước tiến khoa học quan trọng mà còn mang lại giá trị thực tiễn to lớn. Nó hứa hẹn sẽ cách mạng hóa các quy trình kiểm soát chất lượng, truy xuất nguồn gốc sản phẩm, và nâng cao độ tin cậy trong ngành sản xuất in 3D toàn cầu.
