Thiết lập một hệ thống lưu trữ mạng (NAS) tại nhà là giấc mơ của nhiều người: tất cả ảnh gia đình, video và tài liệu được tập trung ở một nơi, dễ dàng truy cập từ mọi thiết bị. Và đúng vậy, nó thực sự có thể đạt được điều đó — nhưng là sau một hành trình dài. Trước khi đến được điểm này, bạn có thể sẽ phải “lặn sâu” vào vô vàn hướng dẫn trên YouTube, các nhóm hỗ trợ trên Reddit và các bài đăng trên blog để tự mình tìm hiểu rất nhiều thứ.
Mọi thứ có thể trở nên quá tải rất nhanh vì bạn sẽ học được những điều cốt lõi sau khi đã thiết lập xong hệ thống. Tôi cũng từng ở trong tình huống đó khi tự tay cài đặt chiếc NAS đầu tiên của mình vài năm trước. Vì vậy, dưới đây là một vài điều tôi ước gì đã có người nói cho tôi biết trước. Hy vọng những chia sẻ này sẽ giúp bạn dễ dàng vượt qua những bất ngờ không mong muốn.
6 Điều Cần Lưu Ý Khi Lần Đầu Thiết Lập NAS Tại Gia
NAS không phải là thiết bị “cắm-và-chạy”
Cụm từ “thiết lập nhanh chóng, 5 phút” thực sự rất dễ gây hiểu lầm. Các mẫu NAS tiêu dùng được sản xuất sẵn từ các thương hiệu như Synology và QNAP đi kèm với trình hướng dẫn thiết lập. Tuy nhiên, chúng vẫn để lại một lượng lớn các tùy chỉnh quan trọng cho người dùng. Bạn sẽ phải chọn mức độ RAID (có nhiều loại!), thiết lập quyền người dùng và thư mục chia sẻ, cũng như đối phó với những từ viết tắt bí ẩn như SMB và NFS. Đây thực sự là một thế giới mới của các thuật ngữ mạng.
Tôi đã dành cả tuần đầu tiên để tìm kiếm các thông báo lỗi và khắc phục từng trục trặc nhỏ với sự giúp đỡ từ những “cựu binh” trên Reddit. Tin tốt là mọi thứ sẽ không còn đáng sợ nữa khi bạn đã hiểu rõ. Nhưng nó cần thời gian, và tốt nhất bạn nên thực hiện việc thiết lập vào một cuối tuần thoải mái thay vì khi đang đối mặt với deadline vào ngày trong tuần.
Bộ lưu điện (UPS) là thiết yếu, không phải tùy chọn
Các thiết bị NAS TerraMaster F4-424 Max, F8 SSD Plus, Aiffro K100 đặt cạnh nhau
Ban đầu, tôi nghĩ rằng một bộ lưu điện (UPS) có tích hợp pin dự phòng là không cần thiết. Thế rồi, một sự cố mất điện đột ngột đã làm hỏng dữ liệu của tôi ngay giữa lúc truyền tải, và mọi thứ chấm dứt tại đó. Không giống như laptop, NAS không có pin tích hợp. Nếu mất điện khi NAS đang ghi dữ liệu vào ổ đĩa, bạn có nguy cơ bị hỏng tệp hoặc tệ hơn là hỏng ổ đĩa.
Bạn có thể cắm NAS vào hệ thống biến tần của gia đình (nếu có) hoặc sắm một bộ UPS chuyên dụng. Dù bằng cách nào, nó cũng sẽ cung cấp đủ thời gian để NAS tắt an toàn, mang lại sự yên tâm rằng dữ liệu của bạn được bảo vệ. Hãy coi nó như một khoản bảo hiểm cho các dự án, thư viện media và bài tập của con bạn. Đây không phải là một món đồ “có thì tốt”; nó là thứ “phải có”.
RAID không phải là giải pháp sao lưu dữ liệu
Ổ đĩa Synology DiskStation DS1019+
RAID (Redundant Array of Independent Disks) được thiết kế để bảo vệ chống lại lỗi phần cứng. Nếu một ổ đĩa trên NAS của bạn bị hỏng, RAID cho phép bạn khôi phục dữ liệu đã mất từ các ổ đĩa còn lại sau khi thay thế ổ đĩa bị hỏng. Nhưng có một điều cần lưu ý — nếu bạn vô tình xóa một tệp, ghi đè lên nội dung nào đó, hoặc trở thành nạn nhân của ransomware mã hóa mọi thứ, RAID sẽ không thể giúp được bạn. Đó là lý do tại sao nó không thể thay thế cho một chiến lược sao lưu dữ liệu thực sự.
Ngay cả khi có RAID, bạn vẫn cần một chiến lược sao lưu phù hợp. Điều đó có thể có nghĩa là đồng bộ hóa các thư mục quan trọng lên đám mây hoặc cắm ổ cứng ngoài hàng tuần để lưu các dữ liệu quan trọng. Tôi đã kịp thời nhận ra điều này trước khi mất bất cứ thứ gì. Bạn có thể thông minh hơn và bắt đầu với việc sao lưu ngay từ ngày đầu tiên.
Dung lượng lưu trữ sẽ đầy nhanh hơn bạn nghĩ
Một người cầm ổ cứng HDD trước máy tính và hai thiết bị NAS TerraMaster
Khi mua NAS, dung lượng 8TB dường như là quá nhiều. Tôi nghĩ mình sẽ không thể lấp đầy nó trong nhiều năm. Thế nhưng chỉ vài tháng sau, tôi đã hết dung lượng. Dung lượng lưu trữ nhanh chóng biến mất bởi các bản sao lưu media độ phân giải cao, các tệp công việc được đồng bộ hóa, các thử nghiệm Docker và toàn bộ các chương trình tôi đã tải xuống.
Và nếu bạn đang sử dụng RAID 1, cơ chế nhân đôi dữ liệu trên các ổ đĩa, bạn chỉ thực sự nhận được một nửa dung lượng khả dụng. Quy tắc vàng ở đây là hãy sắm ít nhất gấp đôi dung lượng lưu trữ bạn nghĩ mình sẽ cần, đặc biệt nếu bạn dự định sử dụng NAS trong nhiều năm tới. Hơn nữa, nếu NAS của bạn bắt đầu đầy, hiệu suất có thể giảm nhanh chóng và ảnh hưởng đến công việc hàng ngày của bạn.
Hệ sinh thái ứng dụng của NAS có thể hạn chế
Hình ảnh Synology BeeStation trên kệ sách
Hầu hết các nền tảng NAS đều có các kho ứng dụng tích hợp sẵn, cung cấp các ứng dụng phổ biến như Plex, WordPress hoặc các trình quản lý tải xuống. Về lý thuyết, việc cài đặt các ứng dụng này từ bảng điều khiển NAS của bạn có vẻ an toàn và dễ dàng.
Nhưng trên thực tế, nó là một “hộp hỗn hợp”. Một số ứng dụng được bảo trì tốt, trong khi những ứng dụng khác thì cồng kềnh hoặc không có sẵn trong kho ứng dụng. Đó là lý do tại sao tôi chuyển sang Docker ngay từ đầu. Docker mở ra một thế giới hoàn toàn mới gồm các công cụ tự lưu trữ mạnh mẽ. Tuy nhiên, nó đi kèm với một đường cong học tập và yêu cầu một số kiến thức cơ bản về container.
Nếu bạn chưa sẵn sàng đi sâu vào thế giới Docker, điều đó cũng không sao. Chỉ cần biết rằng hệ sinh thái tích hợp sẵn có thể chỉ đáp ứng được một phần nhu cầu của bạn.
Mạng cục bộ thường là điểm yếu nhất
NAS của bạn có thể cực kỳ nhanh, và các ổ đĩa của bạn có thể thuộc loại hàng đầu. Nhưng nếu bộ định tuyến (router) của bạn đã cũ hoặc Wi-Fi không ổn định, mọi thứ vẫn sẽ chậm chạp.
Việc truyền tải tệp lớn và phát trực tuyến video 4K đòi hỏi tốc độ ổn định. Khi bộ định tuyến của bạn gặp khó khăn trong việc đáp ứng, NAS của bạn sẽ không thể “cứu” được. Cuối cùng, tôi đã nâng cấp lên bộ định tuyến gigabit và đi dây Ethernet đến các thiết bị quan trọng. Ngay cả việc tổng hợp liên kết (link aggregation) cũng hữu ích trong tình huống này nếu NAS của bạn hỗ trợ.
Vì vậy, nếu tốc độ và độ tin cậy là quan trọng, đặc biệt đối với việc truyền trực tuyến hoặc sao lưu, hãy sử dụng kết nối có dây bất cứ khi nào có thể, vì Wi-Fi có thể không đủ đáp ứng.
Chọn NAS Phù Hợp Cho Nhu Cầu Cá Nhân
Việc thiết lập NAS ngày nay đã dễ dàng hơn trước rất nhiều. Tuy nhiên, lựa chọn một chiếc NAS phù hợp lại là một câu chuyện hoàn toàn khác. Với rất nhiều mẫu mã, tính năng và mức giá, bạn rất dễ bị choáng ngợp và cuối cùng lại cảm thấy bối rối hơn lúc ban đầu. Nhưng nếu bạn tuân thủ một vài nguyên tắc cơ bản – như tính toán trước về nhu cầu lưu trữ, thiết lập mạng và tính linh hoạt của ứng dụng – bạn sẽ có một chiếc NAS thực sự phát triển cùng bạn theo thời gian. Và một khi nó đã hoạt động ổn định, đây sẽ là một trong những khoản đầu tư công nghệ đáng giá nhất mà bạn từng thực hiện.
NAS QNAP TS-464
QNAP TS-464
QNAP TS-464 là một chiếc NAS bốn khay ấn tượng với thiết kế nổi bật, thông số kỹ thuật nội bộ mạnh mẽ và hỗ trợ hồng ngoại cho điều khiển từ xa. Nếu bạn đang tìm kiếm chiếc NAS được trang bị tốt nhất để chạy Plex (hoặc các giải pháp media khác) mà không cần chi quá nhiều tiền, đây chính là lựa chọn dành cho bạn.
| Tính năng | Thông số kỹ thuật |
|---|---|
| Thương hiệu | QNAP |
| CPU | Intel Celeron N5095 |
| Bộ nhớ | 8GB DDR4 (tối đa 8GB) |
| Số khay ổ đĩa | 4 |
| Mở rộng | 2x M.2 PCIe 3.0, 1x PCIe Gen 3 x2 |
| Cổng kết nối | 2x 2.5 GbE, 2x USB-A 3.2 Gen 2, 2x USB-A 2.0, 1x HDMI |
